HALK EDEBİYATININ TEMSİLCİLERİ
YUNUS EMRE
- Engin hoşgörüsü, insan sevgisiyle sadece bizim değil bütün dünyanın beğenisini kazanmış eşsiz bir şair, fikir adamıdır.
- İlahi aşkı ve insan sevgisini eserlerinde işlemiştir.
- Hem aruzu hem de hece veznini kullanmıştır.
- Şiirlerinde dili oldukça sadedir, zamanının halk dilini kullanmıştır.
- Nazım biçimi olarak “ilahi”yi seçmiştir.
- “Risalet’ün Nushiye (Nasihatlar Kitabı) ve Divan” adlı kitabı vardır.
PİR SULTAN ABDAL
- Halk edebiyatında lirik şiirin öncülerindendir.
- Halk içinde çok sevildiği için isimsiz birçok şiir onun adında yayımlanmıştır.
- Tasavvufu, halkın anlayışıyla birleştirmiştir.
- Bütün şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır.
- Dili oldukça sadedir.
- Bektaşi tarikatına mensup olduğu için “nefes”leri ünlüdür.
HACI BEKTAŞI VELİ
- Bektaşi tarikatının kurucusudur
- Büyük bir bilgindir.
- Orta Anadolu’da etkin olmuştur.
- “Malakat”adlı Arapça eseri ünlüdür.
KAYGUSUZ ABDAL
- Kendisinden önceki şairlerden etkilenmiştir.(Özellikle Yunus’tan)
- Hem hece hem de aruz veznini kullanmıştır.
- Alaylı, nükteli, eleştirili şiirler yazmıştır.
- Edebi yazıları da vardır.
- “Budala-name, Mugaalet-name”adlı eserleri vardır.
KAYIKÇI KUL MUSTAFA
- 17. yüzyılın önemli yeniçeri şairlerindendir.
- Kahramanca şiirleriyle tanınmıştır.
- “Genç Osman” destanıyla tanınmıştır.
- Divan şiirinden etkilenmemiştir.
KÖROĞLU
- Başkaldırının, isyanın şairidir.
- Din dışı konularda şiirler yazmıştır.
- Sultan Murat (II.) zamanında savaşlara katılmıştır.
- Köroğlu adlı halk kahramanıyla aynı adı ve özellikleri taşıdığı için ikisi aynı kişi olarak anılmıştır.
DADALOĞLU
- Toroslar bölgesinde yaşamış.
- Devlet yönetiminin aşiretiyle olan mücadelesi üzerine söylediği: “ferman padişahınsa dağlar bizimdir”dizelerinin nakarat olarak kullanıldığı şiiri oldukça beğeni toplamıştır.
- Varsağı , semai ve destanları meşhurdur.
- Türküler yazmıştır.
KARACAOĞLAN
- Şiirlerini sade bir dille yazmıştır.
- Hece ölçüsünü ustalıkla kullanmıştır.
- Saz şairliğinin piri sayılır.
- Din dışı konularda yazmıştır.
- Koşmaları oldukça sevilmiştir.
- Kuvvetli lirik egemenliği hâkimdir şiirlerine.
- Anadolu’yu at sırtında gezip şiir söylemiştir.
ÂŞIK ÖMER
- İyi bir eğitim almamasına karşın şairler arasında yeteneğiyle kendine en üstte yer edinmiştir.
- Devrinin idarecilerini, dinini görünüş için yaşayanlarını eleştirmiştir.
- Aruzu kullanmıştır. Ancak hece ölçüsünde asıl karakterini bulmuştur.
DERTLİ
- 18. yüzyılın sonlarında yaşamıştır.
- Hem hece hem de aruz ölçüsünü kullanmıştır.
- Lirik koşmalarıyla tanınmıştır.
- Divan ‘ı taş baskıyla basılmıştır.
EMRAH
- Erzurumludur.
- Divan edebiyatından etkilenmiştir.
- Gazel, murabbalar yazmıştır.
- Koşma ve semaileriyle tanınmıştır.
GEVHERİ
- İnce bir söyleyiş, derin bir bilgi içeren şiirleri halk arasında çok sevilmiştir.
- Divan edebiyatında etkilendiği için mazmun ve yabancı sözcükleri çokça etkilenmiştir.
- Koşmaları ve taşlamaları oldukça ünlüdür.
BAYBURTLU ZİHNİ
- Divan edebiyatına çokça dalmaya çalışmıştır.
- Saz şairi olarak ün kazanmıştır.
- Divan’ı, Sergüzeşt-name”adlı kitapları vardır.
ÂŞIK VEYSEL
- Çocuk yaşta kör olması ona derin bir duygu zenginliği vermiştir.
- Yurt, insan ve toprak sevgisini iliklerine kadar hisseden, bunu şiirlerinde işlemiştir.
- Halk edebiyatının ve son dönem edebiyatımızın usta şairlerindendir.
- Sivas Şarkışla Sivrialan köyünde doğmuş ve yaşamıştır.