FECR-İ ATİ EDEBİYATI
Edebiyat-ı Cedide’ye tepki olarak doğmuştur. Fecr-i Aticiler, 24 Şubatta 1909 da sanat anlayışlarını ,amaç ve ilkelerini bir bildiriyle açıklamışlardır. Fecri Ati geleceğin tanı anlamına gelir. Topluluğun sanat anlayışı şu ilkede odaklaşır:
“Sanat kişisel ve saygındır”Amaçlarını ise şöyle özetlediler:
Dilin yazının ,edebiyatın ,ve bilimin gelişmesine çalışmak.
Topluluk üyelerinin yapıtlarını içeren bir kitaplık kurmak
Yetenekli sanatçıları bir araya getirmek
Batının önemli eserlerini çevirmek
Herkese açık toplantılar düzenleyerek halkın edebiyat ve sanat konularındaki bilgileri artırmak
Batıdaki benzer kurum ve kuruluşlarla ilişki kurarak ülkemizin yazınsal ürünlerini batıya , batının ürünlerini de doğuya tanıtmak
FECR_İ ATİ EDEBİYATININ ÖZELLİKLERİ
- Örnek olarak Fransız edebiyatını aldılar.
- Eserlerinde aşk ve tabiat konusunu işler.
- Duygulu ve romantik bir aşkı dile getirdiler.
- Gerçekten uzak tabiat tasvirleri yaptılar.
- Fransız sembolistlerinden etkilendiler.
- Şiirlerinde aruz veznini kullandılar.
- Serbest müstezatı geliştirerek kullanmaya devam ettiler.
- Ağır bir dil kullandılar. Dil Arapça,Farsça kelime ve tamlamalarla yüklüdür.
- Herhangi bir yenilik getirememişlerdir. Serveti Fünun edebiyatının devamından öteye gidememişlerdir.
- Fecr-i Ati topluluğu: Refik Halit Karay , Ali Canip Yöntem, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Ahmet Haşim, Celal Sahir gibi sanatçılardan oluşur.
AHMET HAŞİM (1884-1933)
- Topluluğun en önemli şairidir.
- Topluluk dağıldıktan sonra sanat hayatını bağımsız olarak sürdürmüştür.
- Piyale adlı şiir kitabının önsözünde şiir hakkındaki düşüncelerini Şiir hakkında bazı mülazahalar başlığı altında toplamıştır.Şiir hakkındaki görüşleri:
- Şiir duyulmak,hissedilmek için yazılmıştır.
- Şiirde musiki anlamdan önce gelmelidir.Şiirde anlam aranmaz.
- Şiirin dili musiki ile söz arasındadır,sözden ziyade musikiye yakındır.
- Şiirlerinde dış dünyayı kendi iç dünyasıyla birleştirir ve iç dünyasında ,ruhunda aldığı şekillerle yansıtır.
- Şiirin kaynağı Haşim’e göre şuuraltıdır.
- Sembolizmin en önemli temsilcisidir.
- Sanat sanat içindir.görüşüne bağlıdır.
- Şiirlerinde tabiat ile ilgili kavramlar, akşam, gurup, şafak, mehtap, gece, çöller gibi kavramları bolca kullanır.
- Hece veznini köylü vezni olarak nitelendirir.
- Dili süslü ve sanatlıdır.Serbest müstezatı bolca kullanır.
Eserleri:Şiirleri:Göl Saatleri ,Piyale
Nesirleri:Gurabahane-i Laklahan ,Bize göre
NOT:Düz yazılarında açık anlaşılır, yalın bir anlatımı benimsemiş fıkra ve denemeler yazmıştır.