Romantik şiire tepki olarak 19.yüzyılın ikinci yarısında Fransa’da doğmuştur. Realizmi ve naturalizmi doğuran toplumsal ve siyasal koşullar, parnasizm için de geçerlidir, realizm ilkelerinin şiire yansımasıdır. Kısacası “şiirdeki gerçekçilik” olarak adlandırılabilir.
Realizmin şiire yansımış biçimine Parnasizm denir. Fransa’da 1860′ta “Çağdaş Parnas” adlı şiir dergisinin çevresinde toplanan sanatçılara “parnasyen” adı verilmiş, bunların oluşturduğu şiir akımı da Parnasizm olarak nitelenmiştir. Kısaca, Parnasizm, “şiirde gerçekçilik” demektir.
Parnasizm, hayalci ve duygucu romantik şiire karşı bir tepkidir. Realizmi ve Naturalizmi hazırlayan koşullar Parnasizm için de geçerlidir. Felsefe alanında Pozitivizmin öne çıkmasıyla bilimsel çalışmalar önem kazanmış, edebiyatın şiir kolunda da dış dünyayı duygusallıktan uzak bir biçimde anlatan şiirler değer kazanmıştır.
Parnasizmin Özellikleri:
1. Parnasyen sanatçılar “sanat için sanat” ilkesine sahiptir. Şiiri yalnızca “güzellik” olarak görmüşler, onun toplumsal bir amacı olmasını kabul etmemişlerdir.
2. Sanatçılar güzelliği yakalayabilmek için, biçim kusursuzluğuna önem vermişlerdir, ölçü, uyak ve sözcüklerin uyumun dikkat eden parnasyen sanatçılar şiirde seçkinlere seslendiler. Şiiri oluşturan sözcükleri, bir kuyumcu titizliği ile seçtiler.
3. Parnasizm sanatçıları, romantizmin duygu ve hayal yüklü lirik şiirine tepki gösterdiler. Yaşamı ve doğayı nesnel bir bakışla kavramayı hedeflediler.
4. Parnasizm eski Yunan edebiyatı ve Latin edebiyatına yeniden geri dönüştür.
5. Sanatçılarında karamsar bir ruh hali vardır.
6. Parnasizmle birlikte, bilim ve fenle ilgili konular, felsefi düşünceler şiire girdi.
7. Egzotik konuları işleyen parnasyen, dilin açık ve yalın olmasına özen gösterdiler.
Parnasizmin Önemli Temsilcileri:
Theophille Gautier (Mineler, Momİe’nin Romanı, Romantizmin Tarihi)
Thedore De Bonville (Fransız Şiirinin Küçük Kitabı, Akrobatik Şiirler)
Leconte De Lisse (Antik Şiirler, Barbar Şiirler, Trajik Şiirler)
Jose Maria De Heredia (Ganimetler )
François Cooppe (Kutsal Kalıntılar Korunağı, Alçakgönüllüler)
Parnasizmin Türk Edebiyatındaki Temsilcileri:
Tevfik Fikret Şiir
Yahya Kemal Beyatlı Şiir
Önemli Not:
Parnasizmi Türk edebiyatında tanıtan ve temsil eden ilk sanatçı Cenap Şehabettin’dir. Bu sanatçı daha sonra sembolizmi benimsemiştir.